Τρίτη 16 Φεβρουαρίου 2010

ΠΩΣ ΘΑ ΠΕΤΥΧΕΙ Η ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗ. Το άθρο μου, που δημοσιεύτηκε,στις εφημερίδες,ΕΝΗΜΕΡΟΣ ΠΑΓΓΑΙΟΥ,ΠΡΩΙΝΗ ΚΑΙ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ.

Μετά από το τελευταίο Συνέδριο της ΕΝΑΕ, μπήκαμε στην τελική ευθεία για την μεγάλη Μεταρρύθμιση της Αυτοδιοίκησης, προσδοκώντας για τις μεγάλες αλλαγές που θα έχουν σαν αποτέλεσμα, την βελτίωση της ποιότητας της ζωής των πολιτών. Είναι σαφές πλέον ότι στο 14ο Συνέδριό, διαμορφώθηκαν οι όροι μιας πρωτοφανούς σύγκλισης πάνω στο σχέδιο «Καλλικράτης», η οποία δεν δείχνει ικανή να απειληθεί ούτε από μικροπολιτικές σκοπιμότητες ούτε από τις αντιμεταρρυθμιστικές αντιστάσεις ενός συγκαλυμμένου κρατικού συγκεντρωτισμού....
Υπάρχουν λοιπόν μεγάλα περιθώρια για να βελτιωθεί σε αρκετά του σημεία το εγχείρημα, έχοντας όμως ως σταθερό και αδιαπραγμάτευτο ένα σκληρό πυρήνα της πρότασης αυτής και συγχρόνως έχοντας και μια άλλη θετική προϋπόθεση. Υπάρχει και ένα Υπουργείο ανοικτό και δεκτικό στον απροκατάληπτο και ανοιχτό διάλογο, εφόσον υποστηρίζει, ότι όλες οι επιμέρους εποικοδομητικές προτάσεις θα μπορέσουν να συμπεριληφθούν στο τελικό νομοσχέδιο διευκολύνοντας έτσι την επίτευξη στέρεων κοινωνικών και πολιτικών συναινέσεων.
Το ζητούμενο είναι με ποιούς τρόπους, όλα αυτά που θα είναι γραμμένα στο χαρτί, θα φέρουν το επιθυμητό αποτέλεσμα για τους πολίτες, αλλά και πώς δεν θα αμφισβητείται η αξιοπιστία των πολιτικών.
ΜΙΚΡΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ ΤΟ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ
Ειδικά στην Περιφερειακή Αυτοδιοίκηση είναι η μεγάλη μας ευκαιρία να αλλάξουμε αυτές τις παθογένειες. Αυτό που πρέπει να γίνει είναι να εισάγουμε στοιχεία του κοινοβουλευτικού δικαίου και ιδίως του κοινοβουλευτικού ελέγχου στη λειτουργία του περιφερειακού Συμβουλίου.
Να προβλεφτεί ο ειδικός θεσμικός ρόλος των περιφερειακών παρατάξεων.
Να υπάρξουν ειδικές διαδικασίες για τη συζήτηση των θεμάτων με πρόβλεψη ειδικών αγορητών, ειδικές συνεδριάσεις για τα πεπραγμένα.
Να υπάρξουν μια σειρά από αντίβαρα στις υπερεξουσίες του περιφερειάρχη που θα διασφαλίσουν τη διαφανή διαχείριση των περιφερειακών πόρων.

ΕΠΙΛΟΓΗ ΘΕΜΑΤΙΚΩΝ ΑΝΤΙΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΡΧΩΝ
Η άποψή μου είναι ότι τοπικοί αντιπεριφερειάρχες, θα πρέπει να εκλέγονται απευθείας από το λαό, αλλά για τους θεματικούς θα πρέπει να προβλεφτεί ειδική διαδικασία παροχής ψήφου εμπιστοσύνης , αφού προηγηθεί ειδική διαδικασία ακρόασης ενώπιον του Συμβουλίου διαβούλευσης όπως κάνουν και στην Αμερική αλλά και σε πολλές ευρωπαϊκές όπου υπάρχει περιφερειακή αυτοδιοίκηση.
Έτσι θα αποτρέπονται φαινόμενα αυταρχισμού και αλαζονείας και έτσι θα διασφαλίζεται η ευρεία αποδοχή των θεματικών αντιπεριφερειαρχών.
ΕΓΓΥΗΣΕΙΣ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ ΤΟΥ ΕΓΧΕΙΡΗΜΑΤΟΣ.
Εγγύηση επιτυχίας είναι, ότι πρέπει να υπάρχει ένα λεπτομερές επιχειρησιακό σχέδιο, στο οποίο θα αποτυπώνονται με ακριβή κοστολόγηση και ακριβές χρονοδιάγραμμα, όλα τα επιμέρους μέτρα, με τα οποία θα υλοποιηθεί ο ΚΑΛΛΙΚΡΑΤΗΣ.
Αυτό όμως το επιχειρησιακό σχέδιο σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να σχεδιαστεί από την κεντρική διοίκηση. Εδώ πρέπει να συναντηθούν η κεντρική διοίκηση και η τοπική αυτοδιοίκηση, να αξιοποιηθεί η τοπική γνώση, η τοπική πείρα που έχει αποκτηθεί τόσα χρόνια στη διαχείριση των τοπικών υποθέσεων.
Πρέπει από τώρα να δημιουργηθούν υπηρεσιακοί αυτοματισμοί που θα προβλέπουν για το πως θα λαμβάνεται η απόφαση σε μια σειρά από ζητήματα, όπου συναντιέται η κεντρική διοίκηση, η αιρετή περιφέρεια και οι νέοι δήμοι. Συγχρόνως να εγκατασταθούν, τα συστήματα της ηλεκτρονικής διακυβέρνησης μαζί με συστήματα αξιολόγησης της απόδοσης των υπηρεσιών με δείκτες απόδοσης και ικανοποίησης. Αυτό πρέπει να είναι το σήμα κατατεθέν των νέων διοικητικών μονάδων.
Εγγύηση επιτυχίας είναι να μπορέσουμε να παρακολουθήσουμε αυτό το εγχείρημα στα πρώτα του βήματα κυρίως. Εδώ είναι αναγκαίο για να υπάρχει συντονισμός με τη μεταρρυθμιστική προσπάθεια όλων των επιπέδων.
Εγγύηση επιτυχίας είναι να καθοριστούν οι οικονομίες κλίμακας, οι οποίες θα επιτευχθούν χάρη στη μεταρρύθμιση. Έτσι θα μπορέσουμε να δώσουμε ένα μήνυμα στο εσωτερικό της χώρας για την εξοικονόμηση πόρων προς όφελος των φορολογούμενων πολιτών και συγχρόνως να δώσουμε και ένα ηχηρό μήνυμα στο εξωτερικό της χώρας, σε μια περίοδο που βάλλεται η χώρα, βρήκαμε έναν ελληνικό δρόμο, για την υπέρβαση της κρίσης, ο οποίος δεν θα επικεντρώνεται απλώς σε περιοριστικά μέτρα, αλλά θα δίνει έμφαση στη λειτουργική εξυγίανση της διοικητικής μηχανής.
Εγγύηση επιτυχίας είναι η ένταξη του ΕΣΠΑ των τομεακών εργαλείων αλλά και του συνόλου των εθνικών αναπτυξιακών προγραμμάτων στην αιρετή περιφέρεια. Συγχρόνως πρέπει να εξασφαλιστεί ικανό και εξειδικευμένο στελεχιακό δυναμικό για τη στήριξη της λειτουργίας της αυτοδιοίκησης. Αυτό μπορεί να γίνει αν συμπεριληφθεί στο νομοσχέδιο, ότι θα υπάρξει ρητή πρόβλεψη να αναβαθμιστεί η εθνική σχολή τοπικής αυτοδιοίκησης και ότι τα στελέχη της θα προσανατολίζονται επιλεκτικά προς τους νέους αυτοδιοικητικούς θεσμούς.
Έτσι θα δημιουργηθεί μια νέα υπηρεσιακή γενιά με τεχνοκρατικά κριτήρια, με αξιοκρατικές επιλογές, η οποία θα στηρίξει το εγχείρημα στη γέννησή του.
Η μεγαλύτερη εγγύηση επιτυχίας είναι ότι πλέον είναι αποδεκτό από όλους, ότι η υλοποίηση αυτής της μεταρρύθμισης δεν μπορεί να είναι υπόθεση ενός και μόνο πολιτικού χώρου. Οι δυνάμεις της ανανεωτικής και της σύγχρονης αριστεράς έχουν λειτουργήσει εδώ και καιρό ως καταλύτης για την καθιέρωση του αναπτυξιακού και κοινωνικού ρόλου της αυτοδιοίκησης.
Η θέσπιση αιρετής περιφέρειας, η καθιέρωση επιτελικού κράτους με διαχωρισμό των αρμοδιοτήτων σχεδιασμού από τις αρμοδιότητες υλοποίησης, η ανάγκη λιγότερων και ισχυρότερων δήμων, όλα αυτά είναι ιδέες που προέκυψαν και στηρίχθηκαν τόσα χρόνια από τη σύγχρονη και ανανεωτική αριστερά. Πραγματικά όμως προκαλεί εντύπωση η σημερινή αμηχανία αυτού του πολιτικού χώρου, σε αντίθεση με τον χώρο της συντηρητικής Παράταξης, που αποδέχεται, έστω και με επιφυλάξεις την μεγάλη αυτή μεταρρύθμιση.
Οι ιδέες αυτές πρέπει να ζυμωθούν και να υλοποιηθούν από κοινού με τις δυνάμεις αυτές. Η συνεργασία των δυνάμεων αυτού του χώρου, του δημοκρατικού χώρου, είναι σήμερα ιδιαίτερα επιτακτική ανάγκη καθώς προβάλει ως εγγύηση για την μετεξέλιξη του θεσμού σε προοδευτική κατεύθυνση.
Αν δεν τα προβλέψουμε όλα αυτά, υπάρχει σοβαρός κίνδυνος να πελαγοδρομήσει το νέο σχήμα.

ΘΟΛΟ ΤΟ ΤΟΠΙΟ ΓΙΑ ΤΟ ΕΠΙΤΕΛΙΚΟ ΚΡΑΤΟΣ
Το σχέδιο «Καλλικράτης»δεν προβλέπει πλήρες σχέδιο για τις αρμοδιότητες που διατηρεί το κεντρικό κράτος. Έτσι οι εθνικές αρμοδιότητες επιτελικού χαρακτήρα που θα μείνουν στο κράτος στρατηγείο, δεν ορίζονται στο σχέδιο «Καλλικράτης». Αυτό είναι μια σοβαρή έλλειψη, αλλά αυτή τη στιγμή γίνεται η μεγάλη μεταρρύθμιση από τη σκοπιά της αυτοδιοίκησης, εκεί που υπάρχει η ωριμότητα. Αφού δεν μπορούμε να απαριθμήσουμε αυτή τη στιγμή εξαντλητικά τι μένει στο κεντρικό κράτος ας φροντίσουμε τουλάχιστον μέσα στον «Καλλικράτη» να κατοχυρώσουμε το τεκμήριο της αρμοδιότητας υπέρ της αυτοδιοίκησης. Ότι δηλαδή δεν θα υπάγεται με σαφήνεια στο κράτος και στην κεντρική κυβέρνηση να ανήκει στην αυτοδιοίκηση.
Αυτό είναι μια γενναία αλλαγή που μπορούμε να την προωθήσουμε από τώρα, ετοιμάζοντας έτσι και το επόμενο μεγάλο γενναίο βήμα, που δεν είναι παρά οι ριζικές αλλαγές στο κεντρικό κράτος, οι ριζικές αλλαγές πλέον όχι από τη σκοπιά της αυτοδιοίκησης αλλά από τη σκοπιά του κράτους.
Έχουμε ανάγκη από αυτό το επόμενο γενναίο βήμα για να έχει ο «Καλλικράτης» τα δικά του ισχυρά στέρεα στηρίγματα..


Δεν υπάρχουν σχόλια: